نوروساینس شناختی  (Cognitive Neuroscience)

نوروساینس شناختی از پیوند روان شناسی و نوروساینس و از حوزه های جدید روان شناسی می باشد و از زیرمجموعه های آن می توان به نوروساینس شناختی عاطفی و نوروساینس شناختی اجتماعی اشاره نمود.

نوروساینس چیست؟

تلاش براى شناخت و درك دستگاه عصبى (شامل مغز، نخاع و سلول های حسی یا نرون ها در سراسر بدن)، نوروساینس (دانش سامانه عصبی) نام دارد. نوروساینس، شاخه ای از فیزیولوژی است که با مغز و دستگاه عصبی سرو کار دارد و علم نسبتاً جدیدى است كه به رشد، ساختار، شیمى، عملكرد و آسیب شناسى دستگاه عصبى مى پردازد. پژوهش ها در زمینه کاركرد عصبى، پیشینه بلندی نداشته و آغاز آن به سال های پایانی قرن ١٨ میلادى برمى گردد. در آن زمان فریتسچ و هیتزیك گزارش كردند كه تحریك الكتریكى نواحى خاصى از قشر مغز حیوانات باعث حركت مى گردد. بروكا و ورنیكه نیز پزشكانى بودند كه در مطالعات مجزاى خود از طریق كالبد شكافى نشان دادند كه آسیب به نواحى خاصى از مغز، با نقایص وآسیب هاى زبانى همراه است. در همان زمان هوجلینگز جكسون اظهار داشت كه در كاركردهاى پیچیده اى نظیر درك، زبان و كارهاى اجرایى، نواحى مختلفى از مغز درگیر است.

نوروساینس شناختی، روی فرایندهای شناختی تمرکز می کند و حیطه هاى تفكر، یادگیرى، حافظه، بكارگیرى زبان و مطالعه روى برنامه ریزى را شامل مى شود و شدیداً به روشها و یافته های نوروساینس وابسته است. نوروساینس شناختی می خواهد بداند که فعالیتهای ذهنی چگونه در مغز به اجرا در می آید. برای مطالعه مغز افراد سالم با استفاده از روشهای fMRI و EEG ، زمانی که افراد سالم در حال انجام دادن تکالیف ذهنی خاصی هستند، با اسکن مغزی تصاویری از فعالیت مغز تهیه می نمایند. در نوروساینس شناختی عاطفی، چگونگی انجام پدیده های هیجانی در مغز مطالعه می شود. همچنین هدف از نوروساینس شناختی اجتماعی، کشف این واقعیت است که کلیشه سازی، نگرشها، ادراک شخص و خودشناسی چگونه در مغز انجام می گیرد.

حتماً می دانید که لبخند تابلوی مونالیزا یکی از مرموزترین و بحث برانگیزترین لبخندهای دنیا به شمار می رود. پژوهشگرانی از موسسه نوروساینس آلیکانته، در اسپانیا موفق شدند راز این لبخند را فاش کنند. به گفته این پژوهشگران، جریانهایی از اطلاعات وجود دارند که به آنها کانال گفته می شود. این کانالها داده های مربوط به بزرگی، نور و موقعیت یک شیء را رمزگذاری می کنند. این کانالها موجب می شوند هر بار که به لبخند ژکوند مونالیزا نگاه می شود یک درک متفاوت از حالت و بیان آن استنباط شود. در این خصوص این دانشمندان توضیح دادند: « معمای لبخند ژکوند در این است که بعضی وقتها یک کانال ایجاد می شود و بنابراین لبخند دیده می شود و در دفعات بعد ممکن است کانالهای دیگری شکل گیرند که موجب شوند لبخند به طور کامل از بین برود. به این ترتیب یک فرد هربار که به این تابلو نگاه می کند یک حالت جدید را از آن درک می کند».

 

منابع:

زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد ترجمه مهدی گنجی.

سایت ویکی پدیا.