روان­ شناسی مثبت­ نگر

مارتین سلیگمن، که او را پدر  روان شناسی مثبت می­خوانند، این گونه بیان میکند: «روان­ شناسی فقط مطالعه کمبودها و آسیب­ها نیست؛ روان­ شناسی علم شناخت نیرومندیهای انسان نیز هست؛ درمان صرفاً ترمیم بخش شکسته­ شده نیست؛ پرورش بهترین چیزی است که در درون ما جای گرفته است».

روان­ شناسی مثبت نگر به دنبال آن است که تصویری از زندگی خوب را به روشنی بیان کند و موضوع اصلی آن تحقیق درباره تجربیات ذهنی مثبت می باشد همچون: بهروزی، خشنودی، رضایت خاطر، لذت، امید، خوشبینی، روانی، معنویت، شایستگی، عشق، عشق به کار، جرات، پشتکار، خودمختاری، مهارت میان فردی، استعداد، خلاقیت، ابتکار، دوراندیشی، خرد، مسئولیت میان فردی، نوعدوستی، وجدان کاری و پرورش دیگران و ...

روان­ شناسی مثبت نگر به سلامتی روانی انسان و کیفیت زندگی او در ارتباط با سوال «چه می توانست باشد؟» توجه دارد و به تقویت توانایی ها و شایستگی های فرد توجه داشته و قبول دارد که افراد از «آنچه می توانند باشند» کمتر هستند. این رویکرد پرورش توانمندیها دو نتیجه مرتبط در بر دارد:

1- پرورش دادن رشد شخصی و سلامتی

2- پیشگیری از اینکه آسیبهای روانشناختی در شخصیت ریشه دار شوند.

 

چرا امروزه به روان­ شناسی مثبت­ نگر نیاز داریم؟

روان­ شناسی، عموماً بر جنبه­ های انطباق­پذیر، سالم و مثبت انسان تکیه نکرده است؛ قطعاً در طول سال­های بسیار، روان­ شناسی حرفه­ ای، مطالعه بخش مثبت وجود آدمی را نامطلوب می­دانست و آن را نمی­ پذیرفت. استفاده از روان­ شناسی مثبت در مسیر بهبودی بیماری روانی، نقش چشم­گیری خواهد داشت. در عین حال، روان­ شناسی مثبت بر رشد و ارتقای فرد بیمار، خانواده او و جامعه موثر است و  برای حل مسائل بیماران ضروری می­ نماید.

نیاز دیگر جوامع به روان­ شناسی مثبت، در تقویت و حفظ نخبگان و استعدادهای درخشان آن جامعه خلاصه می­ شود. ضرورت دیگری که برای روان­ شناسی مثبت­ نگر مطرح می­شود، «تبدیل زندگی معمولی به یک زندگی تکامل­ یافته و پیش­رفته­ تر» است. طبیعتاً داشتن یک زندگی شاد و سرشار از رضایتمندی، بسیار پسندیده­ تر از آن است که افراد صرفاً با تأمین نیازهای ابتداییشان به زندگی ادامه دهند. مردم به چالش­ها و تمرین­هایی نیاز دارند که بتوانند به وسیلۀ آن­ها توانایی­های خود را بسنجند و فرصت­هایی را برای یادگرفتن ایده­ های جدید و رشد استعدادهایشان به دست آورند.

 

منابع:

انگیزش و هیجان؛ جان مارشال ریو؛ ترجمه یحیی سید محمدی.

روان­ شناسی مثبت­ نگر، علم نیرومندی­ها و شادکامی­های انسان؛ آلان کار؛ ترجمه دکتر پاشاشریفی و دکتر نجفی زند.